Belangrijke stap genomen ter uitvoering van de in 2019 aangenomen Wet ter Bescherming Koopvaardij

De Ministerraad heeft namelijk op voorstel van minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid op 2 april jongstleden ingestemd met een wetsvoorstel tot wijziging van de Wet ter Bescherming Koopvaardij (Reparatiewet), die private gewapende beveiliging aan boord van Koopvaardijschepen mogelijk zal maken.

De Wet ter Bescherming Koopvaardij (WtBK) was reeds in 2019 aangenomen. Voor de inwerkingtreding en nadere uitwerking van de wet is echter lagere regelgeving vereist. Hierbij kwamen enkele knelpunten in de wet aan het licht, die aanpassingen van de WtBK behoefden. Deze zijn in de Reparatiewet, waar de Minsterraad mee heeft ingestemd, opgenomen.

Scheepsbeheerders mogen als het proces voorspoedig verloopt volgend jaar aan boord van Nederlandse koopvaardijschepen onder voorwaarden gewapende private beveiligers meenemen, ter bescherming tegen piraterij in de Golf van Aden.

Belangrijke stap voorwaarts

Nautilus vicevoorzitter Sascha Meijer: 'We zijn blij met deze belangrijke stap voorwaarts in het wetgevingsproces. Al duurt het realiseren van gewapende private beveiliging aan boord van koopvaardijschepen al veel te lang. Want schepen onbeveiligd door een 'piraterij gebied' laten varen, is spelen met mensenlevens. De levens van onze leden. Dit geeft dus veel spanningen bij zeevarenden en ook spanning bij hun familieleden thuis. Daarbij komt dat er in andere landen al langer gewapende private beveiliging aan boord van koopvaardijschepen mogelijk is.'

Wet ter Bescherming Koopvaardij

Piraten in de wateren bij Somalië maken het zeegebied in de Golf van Aden al jaren onveilig. Koopvaardijschepen worden daar nu, als daar aanleiding toe is en op aanvraag, beveiligd door militairen van een Vessel Protection Detachment (VPD) van Defensie. De Wet ter Bescherming Koopvaardij maakt het mogelijk dat gewapende particuliere beveiligers meevaren ter bescherming, als er bijvoorbeeld onvoldoende ruimte is voor een VPD-team, of  bijvoorbeeld een vergunning voor een VPD team teveel tijd kost. Bijvoorbeeld bij een spotmarkt transport, waarbij snel vervoer vereist is. Scheepsbeheerders kunnen toestemming vragen bij de Kustwacht om gewapende particuliere beveiligers mee te laten varen. De maritieme beveiligingsbedrijven die de gewapende beveiligers leveren, hebben een vergunning nodig van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), voordat ze hun diensten aan scheepsbeheerders kunnen aanbieden. De reparatiewet was onder meer nodig om dit te regelen. Ook moeten de ILT en de Kustwacht zich kunnen voorbereiden op hun nieuwe taken. Er is achter de schermen hard gewerkt aan de regelgeving door de diverse ministeries. Nautilus is en blijft samen met de redersvereniging KVNR en de kapiteinsvereniging NVKK nauw bij dit proces betrokken en er is input vanuit de praktijk geleverd tijdens dit proces.

Schepen onbeveiligd door een 'piraterij gebied' laten varen, is spelen met mensenlevens

Streven inwerkingtreding is 1 januari 2022

Nautilus, de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR) en de Nederlandse Vereniging van Kapiteins ter Koopvaardij (NVKK) die hebben opgeroepen tot deze wet- en regelgeving, hechten aan spoedige inwerkingtreding van deze wetgeving ter bescherming van de koopvaardijschepen, hun bemanning en de lading. Het streven is dat de wet en de onderliggende regelgeving in werking treden op 1 januari 2022. Na inwerkingtreding kunnen beveiligingsbedrijven een vergunning aanvragen bij de ILT en kunnen de scheepsbeheerders daarna toestemming vragen bij de Kustwacht voor gewapende particuliere beveiliging door een bedrijf met een vergunning, wanneer zij door de Golf van Aden varen. Voor Nautilus en de andere initiatiefnemers zou de streefdatum na al deze tijd ook echt een harde startdatum moeten worden.

Golf van Aden als risicogebied

De ministerraad heeft op voorstel van minister Grapperhaus tegelijkertijd ingestemd met de algemene maatregel van bestuur op grond van de wet met daarin regels over aanwijzing van de Golf van Aden als risicogebied, toestemming- en vergunningverlening en gegevensbescherming door de ILT. Het concept-Besluit bescherming koopvaardij wordt in het kader van de wettelijke voorhangprocedure voorgelegd aan de Tweede en Eerste Kamer. Ook wordt het, tezamen met de concept-Regeling bescherming koopvaardij, genotificeerd aan de Europese Commissie.

Bij indiening van het wetsvoorstel worden de tekst van het wetsvoorstel en het advies van de Raad van State over het wetsvoorstel openbaar. Het concept-Besluit wordt in het kader van de voorhangprocedure openbaar.

Aanvulling

De Wet ter Bescherming Koopvaardij is een initiatiefwet van VVD en CDA die in 2019 tot stand is gekomen. De oorspronkelijke indieners en ook hun opvolgers hebben zich de afgelopen jaren sterk gemaakt voor de mogelijkheid van gewapende particuliere beveiliging voor Nederlandse koopvaardijschepen in aanvulling op de Vessel Protection Detachments van Defensie.